दशांश अपूर्णांक

 दशांश अपूर्णांक या घटकाबद्दल सविस्तर मार्गदर्शन मिळविण्यासाठी खालील दिलेल्या सूचना काळजी पूर्वक वाचा 

पाचवीसाठी दशांश अपूर्णांक – मार्गदर्शक नोट्स

✳️ विषय: दशांश अपूर्णांक (Decimal Fractions)

🔹 अर्थ :

ज्या अपूर्णांकाचा छेद 10, 100, 1000... अशा 10 च्या पटीत असतो, त्याला दशांश अपूर्णांक म्हणतात.

उदा.

- 7/10 = 0.7

- 35/100 = 0.35

🌟 भाग 1 : दशांश संख्या वाचन व लेखन

अपूर्णांक

दशांश रूप

वाचन

3/10

0.3

तीन दशांश

25/100

0.25

पंचवीस शतांश

8/1000

0.008

आठ सहस्रांश

टीप: दशांश बिंदूच्या उजवीकडे असलेले अंक दहा, शंभर, हजार या प्रमाणात भाग दाखवतात.

🌟 भाग 2 : बेरीज (Addition of Decimals)

🧭 पद्धत :

1. दशांश बिंदू खाली एकसारखा मांडावा.

2. अंकांची रचना नीट करावी.

3. उजवीकडून बेरीज करावी.

4. दशांश बिंदू योग्य ठिकाणी ठेवावा.

✏️ उदाहरण :

   2.35

+ 1.42

--------

   3.77

उत्तर = 3.77

🌟 भाग 3 : वजाबाकी (Subtraction of Decimals)

🧭 पद्धत :

1. दशांश बिंदू खाली ठेवून संख्या मांडावी.

2. उजवीकडून वजाबाकी करावी.

3. दशांश बिंदू योग्य ठिकाणी ठेवावा.

✏️ उदाहरण :

   5.62

- 3.45

--------

   2.17

उत्तर = 2.17

🌟 भाग 4 : गुणाकार (Multiplication of Decimals)

🧭 पद्धत :

1. दोन्ही संख्यांमधील दशांश बिंदू काढून साधा गुणाकार करा.

2. दोन्ही संख्यांमधील दशांश स्थानांची एकत्रित संख्या मोजा.

3. त्या प्रमाणात दशांश बिंदू ठेवा.

✏️ उदाहरण :

  2.3 × 1.2 = 2.76

उत्तर = 2.76

🌟 भाग 5 : भागाकार (Division of Decimals)

🧭 पद्धत :

1. भागाकार सोपा करण्यासाठी भाजकातील दशांश काढा.

2. त्याच प्रमाणात भागाकाराच्या संख्येत दशांश बिंदू हलवा.

3. नंतर नेहमीप्रमाणे भागाकार करा.

✏️ उदाहरण :

  4.8 ÷ 1.2 = 4

उत्तर = 4

🌟 भाग 6 : सराव प्रश्न

1️⃣ 3.4 + 2.6 = ?

2️⃣ 7.5 – 3.2 = ?

3️⃣ 1.2 × 3.5 = ?

4️⃣ 6.4 ÷ 0.8 = ?

5️⃣ 2.25 + 3.75 = ?

🌟 भाग 7 : शिकवताना उपयुक्त टीप

✅ विद्यार्थ्यांना प्रथम पूर्णांक बेरीज-वजाबाकी-गुणाकार-भागाकार नीट समजावून घ्या.

✅ त्यानंतर दशांश बिंदूचे स्थान कसे ठेवायचे हे दाखवा.

✅ वर्गात स्थानक मूल्य तक्ता (Place Value Chart) दाखवा.

✅ रोजच्या उदाहरणांमधून (पैसे, लिटर, मीटर इ.) सराव द्या.

🌟 भाग 8 : उदाहरणादाखल प्रत्यक्ष वापर

उदाहरण: एका बाटलीत 1.25 लिटर दूध आहे. दुसऱ्या बाटलीत 2.5 लिटर दूध आहे. दोन्ही बाटल्यांतील एकूण दूध किती?

👉 उत्तर = 1.25 + 2.5 = 3.75 लिटर